Parku Nacional Jelloustoun

Jelloustoun (angl. Yellowstone) është park nacional i SHBA-ve cili shtrihet në territorin e tri shteteve federale : Vajoming, Montana dhe Ajdaho.
Jellouston (Yellowstone) është parku i parë kombëtar i Shteteve të Bashkuara, i shpallur në vitin 1872. Ka një sipërfaqe prej 8987 km². Parku shtrihet në tri shtete, Uajoming, Montana dhe Ajdëho. Parku Jelloustoun është më i vjetri në botë. Emri i parkut vjen nga Lumi Jellouston që kalon përmes tij. Nuk dihet me saktësi nëse emri u referohet gurëve të verdhë sulfurorë nën ujëvarën e Kanionit të Madh që derdhet në Lumin Jellouston, apo nga bankinat e tij të rërës. Jellouston është parku në tërheqës në Amerikë, i vizituar nga miliona turistë në vit. Me një hapësirë tejet të madhe dhe me një florë dhe faunë jashtëzakonisht të pasur, do të duheshin disa vizita për të shkelur një pjesë të madhe të tij. Ju sjellim tani pamje nga parku kombëtar Jellouston. Parku është i njohur me gejzerët e tij, me burime të nxehta, me vullkanin e veçantë dhe me karakteristika tjera gjeotermale.Parku Jelloustoun gjendet në malet shkëmbore , është një vend i mrekullive natyrore , përzierja e tij nga balta , uji , avulli bën që të krijohen gejzerë.Është parku i parë kombëtar , që është shpallur si park naconal në kongresin e shpallur më 1872.Korja e kontinentit është rreth 7–70 km e trashë përafërsisht , kurse në Jellouston korja e tokës është vetëm 3 km e trashë.Jellouston ka përafërsisht mbi 200 gejzerë.Disa shpërthejnë vazhdimisht , kurse disa më rrallë apo pothuajse një herë në muaj , shpërthimet janë të ç'rregullta . Toka , uji dhe nxehtësia janë elementet kryesore por atyre u shtohet edheh një elemt tjetër që ka ndikuar në formimin e relievit të Parkut.Jellouston është park glacial.

Parku Jelloustoun shtrihet në gj. gj. 44° 40′ 0″ N dhe gjat. gjeo. 110° 28′ 0″ W.

Rreth 96 për qind e sipërfaqes së tokës së Yellowstone është i vendosur në shtetin e Vajoming, 3 për qind është në Montana, me 1 për qind e mbetur në Idaho. Jelloustoni është 2.219.789 hektarë me fushë, më i madh se cdo park tjeter.Lumejt dhe liqenet mbulojne 5% te siperfaqes se tokes. Fig.3

Liqeni I Jelloustounit ka 180 km vije bregdetare.Ne nje lartesi prej2.357metra mbi nivelin e detit.Pyjet perbejne reth 80% te siperfaqes se tokes,shumica e pjeses tjeter eshte kullota.Pika me e larte eshte maja Eagle Peak me 3.462 metra dhe me e ulta eshte Reese Creek me 1610 metra.

Ne Yellowstone jane burmet termale me te medha ne bote,aty mund te gjeni disa nga gajzeret me te famshem ne te gjith boten, I njohur eshte gajzeri Beehive por me I spikaturi eshte gajzeri Old Faihful4.Eshte nje nga vendet me te vizituara ne gjith parkun e Yellowstone-it.

Yellowstone eshte nje nga parket me te njohura ne SHBA.Qe nga mesi I viteve 1960,te pakten 2 milion turist kane vizituar parkun thuajse cdo vit. Ne vitin 2010,pat nje numet rekord te vizitoreve qe erdhen.Vetem ne korrik ka pasur 975,000 vizitor. korriku eshte muaji me i ngarkuar ne Parku ka 500 km rruge te asfaltuara te cilat mund te arihet nga 5 hyrje te ndryshme,nuk ka transport publik ne dispozicion brenda parkut,por disa kompani private jane te gatshme per te siguruar transportin. Vendet si Old Faithful apo kanijonet jane zona shume te zena gjate muajve te veres,pasi ka raste kur bllokokohet trafiku rugor,kur jane duke ndertuar ruge apo kur njerezit kurioz fotografojne The National Park Service mban 9 qendra te vizitoreve dhe muzeumeve,dhe eshte pergjegjes per mirmbajtjen e strukturave historike dhe me shume se 2000 objekteve.Keto struktura perfshin monomente historike kombetare si Inn Old Faithful qe eshte monomenti mi I vjeter historik ne Yellowstone I ndertuar ne vitin 1903-1904.

Programet e Campfire,shetitjet malore dhe aktivitet e tjera jane ne dispozicion ne shume vnede te parkut gjat veres,dhe me nje bazament te kufizuar gjat sezonit. Ne parkun e Yellowstone jane ne dispozicion me teper se 2.000 vende kampingu.Vendet e kampingut jane te aritshme vetem ne kembe ose me kale.Parku nuk konsiderohet te jete nje destinacion i mire per alpinizem per shkak te paqendrueshmerise se shkembive vullkanik. Me shum se 20.000 vizitor shkojn cdo vit per te bere kamping ne keto zona. Fig.9 fig.10 Ne parkun e Yellowston eshte nje arsye e madhe qe kaq shum vizitore cdo vit, prej se eshte krijuar ne vitin 1872 parku ka terhequr shume vizitore nga e gjithe bota per te peshkuar ujerat e saja te fresketa. Vetem ne vitin 2006 jane lishuar reth 50.000 leje per peshkim.Lumenjte e parkut permbajne qindra lloje speciejesh.,ka reth 45 qendra peshkimi per vizitoret dhe jane lehtesisht te aritshme. Fig.11 fig.12 Ndersa gjuetia ne Yellowstone nuk eshte e lejuar,megjithate eshte e lejuar vetem ne disa pyje te caktuara gjat sezonit te veres.